”Hiç ayrım yapmaksızın tüm hastalarım için elimden geleni mutlaka yapacağımı söylemek isterim.”
Hoşgeldiniz.
Hoşbulduk.
Sizi tanıyabilir miyiz?
Tabi. Torontoluyum. Burada doğdum. Lise yıllarıma kadar Toronto’da North York’ta yaşadım. Bu arada yazları hep Türkiye’ye gitme şansım oldu. Lisedeyken California’ya taşındık. Orada optik mühendisliği okudum. Alman bir optik firmasında birkaç senelik bir kariyerim oldu. Sonra tıbba girme kararı aldım. California Western Üniversitesi’nde tıp okudum. Sonra da aile tıbbı ve spor tıbbında ihtisaslarım oldu. Çok kısa bir zaman önce de ailemle birlikte Toronto’ya geri döndüm.
İyi ki geldiniz. Peki niye Toronto’yu tercih ettiniz?
Niçin olmasın sorusu geliyor aklıma. Toronto dört mevsimin yaşandığı bir şehir. Özellikle son yıllarda iyice canlanan bir yer ayrıca. Sokakları aktivitelerle dolu, inanılmaz dinamik bir şehir. Artı olarak bütün ailem Toronto’da. Onlarla birlikte olmak şansı da açıkçası beni buraya geri getirdi.
Toronto’ya gelmeden önce neler yaptınız?
Kariyerime İstanbul’da Haydarpaşa Numune Hastanesi’nde Üçüncü Cerrahi Servisinde başladım. Orada inanılmaz iyi çalışan bir ekibin içinde çok önemli bir tecrübe kazandım. Los Angeles’te göçmenlerle gönüllü olarak çalışma şansım oldu. Bu da beni aslında göçmen sağlığına yönlendirmeye başladı. Maine’de oturduğum şehirde birçok Somali’li ve Afrika’nın diğer bölgelerinden gelen göçmenlerle tecrübemi geliştirme şansım oldu.
Amerikan sağlık sistemini daha yeni tanıyan büyük aileler için bir tercüman aracılığıyla ev ziyareti şeklinde sorunlarını çözmelerine yardım etme fırsatı buldum.
Göçmen sağlığının genel sağlık konularından farkı nedir?
Göçmenlerin karşılaştıkları birçok değişik durum olduğu için herkes için farklı bir durum ifade edebilir. Her göçmen grubunun ihtiyacı gruptan gruba değişiyor. Örneğin, Maine’de yaşarken hastaların sığınma hakkı kazanmaları için özellikle şiddet konularında benim tespitim önemliydi. Bazı hastalara bu tip bir yardımım dokundu.
Daha büyük gruplarda ise workshop dediğimiz, birçok kişiyi ilgilendiren erkek sağlığı, yüksek tansiyon, ana çocuk sağlığı gibi konularda bilgilendirme toplantılarına konuşmacı olarak katılıyordum.
Benzer uygulamaları Kanada’da gerçekleştirmek mümkün mü?
Kanada aslında olanakları daha yüksek olan bir ülke. Bence yapabileceğim en büyük yardım, Ontario’da var olan imkanları ihtiyaç duyan hastalara eriştirmek.
Peki göçmen Türk toplumumuz için ne yapılabilir?
Dil konusunda ihtiyaç duyan her hastaya Türkçe olarak hizmet veriyorum.
Bunun dışında bir toplum merkezimiz olsa ve orada yardımcı olabilsem elbette çok mutlu olurum.
Bunlar çok güzel düşünceler elbette fakat kutuplaşmaların olduğu toplumlarda bu dediğinizi başarmak da çok zor.
Kutuplaşma birçok göçmen kültür için geçerli bir durum. Fakat ben bir doktor olarak bir grup ya da öbür grup arasında bir ayrım yapmadan sağlık hizmeti vermeye devam etmeyi planlıyorum.
Peki siz kendinizi burda göçmen hissediyor musunuz?
Bu güzel bir soru. Hem Toronto’nun eski bir yerlisi gibi hissediyorum kendimi hem de bir göçmen olarak hissediyorum. Çünkü şehri çocukluğumdan çok iyi tanıyorum. Ama biz 90’larda taşındığımız için o günden bugüne şehir nerdeyse iki katı büyümüş. Aynı zamanda eşim Amerikalı. Onun buraya gelebilmesi için göçmenlik başvurusu yaptık. Ona sağlık sigortası, çalışma izni gibi her göçmenin ihtiyaç duyduğu dökümanları sağlamaya
çalışıyoruz. Buna ek olarak şu anda evimde ev telefonu ya da mobilya, TV gibi yerleşik bir düzenin gereklilikleri henüz yok. Dolayısıyla biz de tipik bir göçmen ailesi olarak burada yeniden başlıyoruz.
90’lardan bu yana Toronto o kadar büyümüş ve değişmiş ki ben de birçok yeni gelen gibi gökdelenlere şaşırarak bakıyorum açıkçası.
Şehrin bu halini de sevdiniz mi?
Gelmeden önce biraz tereddütüm vardı. Trafik gibi büyük şehirlerin sorunları konusunda bir endişem olmuştu. Fakat geldiğimden beri bu kararın doğru olduğunu tekrar tekrar görüyorum. Şehir dört bir yanında festivallerle, kültürel aktivitelerle muhteşem bir enerji veriyor.
Tabi Toronto’nun bir de kışı var.
Belki yılın ilk karında doğduğum için kışa biraz sempatim var.
Gülüşmeler…
Kanada’da mutlu ve başarılı olmaları için siz yeni gelenlere ne tavsiye edersiniz?
Bence başarılı ve mutlu insanlar kendilerini Kanada’ya getiren pozitif düşünceleri koruyabilen, dolayısıyla karşılarına çıkan diğer fırsatları iyi değerlendirenler oluyor. Hayatı boyunca başarılı işler yapmış insanların Kanada tecrübeleri olmadığı için bütün başarılarının sıfırlanması elbette haksızlık. Kanada’ya geldiklerinde göçmen oldukları için bazen kapıların kapandığını hissedebilirler. Fakat yine göçmen oldukları için önlerinde yeni kapılar açılacaktır.
Kanada’nın en çok nesini seviyorsunuz?
Hem %100 Türk hem %100 Kanadalı olmak burada mümkün. Hatta bu destekleniyor.
Uzmanlığınızı burada kabul ettirmekte sıkıntı yaşadınız mı?
ABD- Kanada arasında var olan özel bir anlaşmadan dolayı burada da doktorluk yapabiliyorum.
Toronto’daki plan nedir?
Toronto’da aile doktorluğu yapıyorum. Aynı zamanda haftanın bir bölümününde street health dediğimiz evsizlere hizmet veren bir toplum kuruluşunda hasta görüyorum. Bunun dışında spor tıbbı alanındaki ihtisasım nedeniyle lif, tendon gibi bölgelerde sorunları olan hastaları görüyorum.
Bu kadar genç yaşta ne kadar çok şey yapmışsınız.
Sağolun.
Peki genç bir doktor olmak hastalarınızda biraz güvensizlik yaratıyor mu?
Ben bunu bir iltifat olarak görecek kadar yaşlıyım aslında.
Gülüşmeler…
Teşekkür ederim yine de.
Kanada’nın sağlık sisteminin yavaşlığını tecrübe etme fırsatı buldunuz mu?
Evet, hatta eşim için irtibata geçtiğimiz ancak yirminci uzman yeni hasta kabul ettiğini söyledi.
Demek meslekdaşlara bile bu cevap verilebiliyor.
Evet, Kanada’da hasta ayrımı yapılmıyor.
Aile doktoru seçimi çok önemli. Sizce iyi bir aile doktoru nasıl olur?
Aile doktoru daha doğumdan önce prenatal bakım dediğimiz hizmeti vermeye başlar. Sonra pediyatri, ergenlik ve yetişkinlik dönemleri gelir. Oradan geriyatrik sağlığa uzanan eğitimi ve tecrübesi olur. Ayrıca benim gibi spor tıbbı, acil, hastanede dahiliye ve geriyatri gibi ek eğitim alanları da olur. İyi bir aile doktoru her şeyden önce health advocate dediğimiz sağlık savunucusu, destekçisi olmalıdır. Hastasını senelerdir tanıyan, empati kullanarak hastasıyla iyi bir ilişki kurabilen ve sonra o hastayı genel sistem içerisinde gerekli ve doğru bir şekilde yönlendiren kişidir.
Dolayısıyla erken teşhis hayat kurtarır cümlesi aslında aile doktoruyla başlıyor.
Evet.
Siz neden aile tıbbını seçtiniz?
Tıp fakültesine ilk girdiğimde acil servis gibi hemen gereği yapılabilecek bir alana yönelmeyi düşünmüştüm. Fakat sonra hastalarımla daha uzun süreli kalmak istediğimi farkettim. Hastalarımın baştan sona kadar tüm ihtiyaçlarını takip etmek istiyorum. Uzun dönemde onlara daha faydalı ve daha etkili olabileceğimi düşünüyorum.
Peki hasta, doktor ve arkadaş ilişkisini nasıl dengede tutuyorsunuz? Yeri geldiğinde insanın ailesinin bile bilmediği konuları doktoru biliyor.
Evet. İlk önce hasta mahremiyeti benim için önemlidir. Çok yakın aile bireyi olmaması şartıyla iyi bir aile doktoruyla özel bir ilişkinin kurulmaması neredeyse imkansız gibi.
Dost toplantılarında sohbet esnasında sağlıkla ilgili sorularla karşılaşıyor musunuz?
Her zaman oluyor. Ben de her zaman elimden geldiği kadar yardımcı olmaya çalışıyorum.
Klinikte yeni hasta kabul ediyor musunuz?
Elbette.
Son olarak Perfect Gazete okurlarına ne söylemek istersiniz?
Hiç ayrım yapmaksızın tüm hastalarım için elimden geleni mutlaka yapacağımı söylemek isterim.
Sizinle sohbet çok güzeldi. Teşekkür ederiz.
Ben de teşekkür ederim.
